کلینیک روانشناسی و مرکز مشاوره نیلوفر آبی

مشاوره فردی نوعی درمان است که به افراد در رفع مشکلات طبیعی خود کمک می کند. برای شناخت این نوع مشاوره باید تعریف مشاوره فردی و تفاوت آن را مورد بررسی قرار داد. در این مقاله به بررسی اینکه مشاوره فردی چیست و چه تفاوتی با انواع مشاوره دارد، پرداخته می شود. همچنین هدف و ساختار این نوع درمان مورد بررسی قرار گرفته است و توضیح داده می شود که مشاوره فردی با مشاوره گروهی و مشاوره خانوادگی چه تفاوتی دارد.

چگونگی مشاوره فردی

مشاوره فردی، مشاوره ای است که بر نگرانی های فوری یا آینده نزدیک فرد متمرکز است. همچنین ممکن است شامل مشاوره و برنامه ریزی شغلی، غم و اندوه پس از مرگ یکی از عزیزان یا برخورد با مشکلات در یک شغل قبل از بزرگ شدن باشد. در این نوع مشاوره یک جلسه روان درمانی تک به تک بین مشاور و مراجعه کننده انجام می شود که فرد متقاضی درمان است. آنها با یکدیگر یک اتحاد، رابطه یا پیوندی تشکیل می دهند که اعتماد و رشد شخصی را امکان پذیر می کند.

مشاوره فردی به عنوان نوعی از روانشناسی و درمانی با تمرکز بر مسائل رشدی معمولی و عادی تعریف می شود که در تجربه انسانی اعمال می شود. بسیاری از مردم تصور می کنند که روانشناسی، درمان و مشاوره همه یکسان هستند و همه آنها به بررسی امور روانی افراد می پردازند و مختص افرادی که است دچار دیوانگی هستند.

انواع مشاوره فردی

مشاوره فردی بر روی مسائل عادی که با رشد همراه است، تمرکز می کند، برخی از این موارد عبارت است از:

• مشاوره شغلی
• مشاوره خانواده
• مشاوره فردی
• مشاوره سازمانی
• مشاوره غم و اندوه
• و…

مقایسه مشاوره فردی با مشاوره گروهی

مشاوره یا درمان زمانی استفاده می شود که فرد با استرس های زندگی، بیماری روانی، اعتیاد یا مشکلات عاطفی دست و پنجه نرم می کند. وقتی در مورد درمان صحبت می شود، معمولاً افراد به فردی فکر می کنند که به دنبال درمان خواهد بود. ممکن است برخی از افراد به زوجی فکر کنند که به دنبال مشاوره ازدواج باشند. با این حال، درمان فردی و زوجی تنها شکل موثر درمان نیست. گروه درمانی نیز به عنوان یک شکل موثر در نظر گرفته می شود.

گروه درمانی درمانی است که عمدتاً با دو درمانگر و در مجموع بین هشت تا پانزده نفر انجام می شود. درمان گروهی بیشتر از درمان انفرادی یا زوجی طول می کشد و اکثر جلسات حدود دو ساعت طول می کشد. این روند برای اطمینان از این است که شرکت کنندگان برای صحبت کردن و بیان نیازهای خود در هفته وقت دارند.

هر طرح گروه درمانی بر روی یک مشکل یا مجموعه ای از مشکلات خاص تمرکز دارد. معمولاً آنها اضطراب، افسردگی، مسائل خشم و اندوه را درمان می کنند. همچنین تنظیمات گروه درمانی می تواند به افرادی که در محیط های اجتماعی مشکل داشته یا عزت نفس پایینی دارند، کمک کند. 

درمان گروهی، درست مانند درمان فردی، در مورد آموزش مهارت هایی به افراد است که می توانند در زندگی خود از آنها استفاده کنند. انجام این کار به صورت گروهی به افراد کمک می کند تا رشد کنند؛ زیرا می توانند از خودشان و دیگران بیاموزند

برای خواندن ادامه مطلب کلیک کنید .

چگونگی برقراری رابطه با خانواده همسر؟
میزان صمیمی بودن با آنها؟
داشتن فاصله و حد و مرز یا یکی بودن و صمیمیت زیاد؟
مدت و دفعات رفت و آمدها؟
اینها از جمله موضوعات و سوالاتی است که مکرر از مراجعین و زوج ها شنیده می شود.

فرقی نمی کند که زوج در مرحله مشاوره  قبل از ازدواج باشد یا چند سال از ازدواجشان گذشته باشد. زوج های جوان برای پیشگیری از به وجود آمدن مشکل، طرح مسئله می کنند و عروس ـ دامادهای قدیمی تر با بیان خستگی از شرایط و روابطی که دوست ندارند، این موضوع را مطرح می‌کنند.
زوج‌های جوان تر نگران از تاثیرپذیری بیش از حد همسرشان از مادر، خواهر، پدر، برادر همسر خود هستند. یا دخالت های نابه جا آنها در انتخاب ها، تصمیم گیری ها، شیوه تربیتی و فرزندپروری، اعلام نظر های بی مورد خواهند بود. 

همچنین زوج های قدیمی نگران مسائل مثل دخالت در انتخاب عروس و داماد، در نوع سفر، در محل سکونت، در نوع میزبانی یا فاصله گذاری بیش از حد در روابط (مثل اینکه همسرم کلا با خانواده من قطع ارتباط کرده) و دور بودن از جمع خانواده بزرگ تر و محروم ماندن از بودن در کنار آنها هستند.

علل بروز مشکل در رابطه با خانواده همسر

۱) نداشتن درک مشترک از نوع خانواده 

برای بررسی بهتر موضوع نیاز به توضیح چند اصطلاح و مفهوم می باشیم.
مفهوم اول: خانواده، نهادی است که بر پایه ازدواج زن و مرد شکل می گیرد و با تولیدمثل توسعه می یابد. این نهاد پایه و اساس سازندگی شخصیت انسان و مهم ترین عامل تکامل جامعه بشری محسوب می شود.
در ادامه به تقسیم بندی  انواع خانواده، می رسیم. در یک تقسیم بندی خانواده به طور کلی به دو دسته خانواده هسته ای و خانواده گسترده تفکیک می‌شود.
خانواده هسته ای، واحدی متشکل از حداکثر دو نسل، شامل زن و شوهر و فرزندان که در یک محل با هم سکونت می کنند، در ارتباط هستند حد و مرزهای مشخصی دارند و کامل مستقل هستند.
خانواده گسترده شامل خانواده هایی می شود که اعضای آن بیش از دو نسل از افراد را در بر می گیرند. زن و شوهر و فرزندان در کنار خانواده های پدری و مادری هر یک از زوجین و خانواده های نزدیک و دور مثل برادرها، خواهرها و گاهی عمو و عمه ها و خاله ها که در ارتباط نزدیک هستند و هر روز با هم مراوده دارند و نقش اجتماعی آنها در مقابل هم کاملا منعطف می باشد.
ریشه مشکل در این است که ایده آل زوج ها متفاوت است. مثلا آقا به شدت علاقه به نوع گسترده خانواده دارد و خانم علاقه زیاد به خانواده هسته ای دارد و مدل رابطه گسترده، او را دچار اضطراب و رنج می کند.

یک واقعیت متناسب با فرهنگ و آموزه های رسمی و غیررسمی کشور ما که خانواده ها صرفا ظاهری هسته ای دارند. در حالی که عملا گسترده هستند و طبق ضوابط و قوانین خانواده گسترده عمل کرده و ناآگاهانه حتی خود منطبق بر قوانین خانواده گسترده از هم انتظاراتی دارند.

انگار لازم است یک شیوه بینابینی تعریف شود، خانواده گسترده ـ هسته ای که این شیوه نیز قاعده و قانون خودش را دارد و از راهبردهای خاصی پیروی می کند.

۲) وجود مشکل در روابط بین خانواده های به هم ریخته در چهار سطح ارتباطی

مفهوم دوم:

گاهی مشکل باید در مقوله درون فرد  بررسی شود و گاهی مشکل بین فردی  حل شود و نیازی به تسری آن به موضوعات بین خانواده ای نیست. برای درک جامع این عامل بهتر است ابتدا توصیفی از این مفهوم ارائه شود.

1- درون فردی ـ بین فردی

درون فردی: به موضوعاتی از قبیل رویاها، آرزوها، توانمندی ها و نقاط قوت و ضعف، ایده آل ها ترس ها، امیدها، ارزش ها و مسائل مانند اینها پرداخته می شود.
بین فردی: در روابط بین فردی به موضوعاتی مانند قدرت همدلی، شنونده خوب بودن، گوینده خوب بودن، مهارت حل تعارض، مهارت تصمیم گیری و مانند اینها پرداخته می شود.
2- درون خانواده

در درون خانواده با توجه به باور سیستمی عمل کردن آن، قاعده بر این است که روابط به شکل حلقوی و تاثیرگذار بر یکدیگر بوده، لذا باید بر همین روال بررسی شود. همچنین در درون خانواده روابط خطی نبوده، همه موضوعات و تغییرات در هر یک از اعضای خانواده بر دیگر اعضا تاثیر گذار می باشد. اینکه خانواده قدرتی بیشتر از مجموع اعضا در کنار هم دارد؛ اما تداخل موضوعات آن با دیگر سطوح، احتمال ایجاد یک بحران حل نشدنی بسیار زیاد است.
3- بین خانواده

روابط بین خانواده ای به حد و مرزهای هر خانواده با خانواده های دیگر، قوانین و ضوابط درون هر خانواده در شیوه برقراری رابطه، بایدها و نبایدهای هر خانواده در نوع تعاملات با خانواده های دیگر، سطح رازداری، میزان تعهدی که هر خانواده به خانواده های دیگر باید لحاظ کند، بستگی دارد. تفکیک قائل نشدن در نوع تعارض و مشکل می‌تواند بر روابط بین خانواده‌ای تاثیر منفی گذاشته و آن را دچار آسیب نماید.
4- راهبرد

توصیه می شود در بروز هر نوع مشکلی ابتدا به سطح آن توجه شده و آن مشکل را در سطح خود بررسی و حل کنید و از تداخل مقوله‌های مشکل در سطوح دیگر به شدت بپرهیزید (مانند وجود مشکل در شیوه تصمیم گیری بین زن و شوهر و انتقال آن به مادر همسر یا وجود مشکل با خواهر یا برادر همسر که یک مقوله بین فردی است و کشاندن آن به رابطه بین زوجی). برای خواندن ادامه مطلب کلیک کنید .

• زن نگران شوهرشه؛ اما موقعی که دیر میاد، طوری‌ با او حرف می‌زند انگار که خونه زن دیگه‌اش بوده.
• مرد نگران بیش از حد کار کردن خانم‌شه؛ اما موقعی که میاد خونه طوری برخورد می‌کنه که خستگی تو تنش می‌مونه.
• روانشناسان به این حالات آلکسی تایمیا یعنی : “فقر کلمات در بیان احساسات” یا “کمبود کلمات در ابراز احساسات” می‌گویند.

انواع آلکسی تایمیا یا نارسایی هیجانی

۱) آلکسی تایمیا وضعیتی 

که علل خاصی دارد و اغلب موقت است.

مثالی است که معمولاً منجر به بروز الکسی تیمیا وضعیتی می‌شود، اختلال استرس بعد از سانحه که به دلیل تجربه یک رویداد ناگوار بروز می‌کند.

۲) آلکسی تایمیا شخصیتی

 جزء خصوصیت‌های شخصیتی شخص به حساب می‌آید و معمولاً ارثی است. 

• در فرهنگ ما این مریضی یک رسم شده است ولی ناپسند است که: احساساتت را پنهان کن و نشان نده و در جواب تعجب ما می‌گویند: لوس می‌شود.
• از یک طرف در خلوت، دل‌مان برای این و آن می‌سوزد و تنگ می‌شود، از طرفی وقتی به هم می‌رسیم انگار لال مونی گرفته‌ایم. انگار یک نیروی نامریٔی، فراتر از ما وجود دارد که دهان‌مان را می‌بندد تا مبادا چیزی در مورد دل تنگی‌مان بگوییم!
• یکدیگر را دوست داریم اما آن قدر شهامت نداریم که دوست داشتن‌مان را ابراز کنیم!
• ما، بله ما یعنی من و جناب عالی، آدم‌های فقیری هستیم! فقیری که در کلماتش، احساساتش را پنهان می‌کند.
• آن قدر در بیان احساسات‌مان، آلکسی تایمیک (فقیر در بیان احساسات و ابراز علاقه)، هستیم که صبر می‌کنیم تا وقتی عزیزی از دست رفت، آن‌ وقت برایش شعر بگوییم و نوحه بخوانیم.
• باید این سکوت خطرناک و طولانی را بشکنیم.
• باید پدر به فرزندش بگوید که چقدر دوستش دارد.
• باید فرزند، دست پدر و مادر را بگیرد و با هم قدم بزنند و شوخی کنند و بخندند و بخندند.
• باید مادر فرزندش را به یک شام دونفره در خانه یا جای دیگری دعوت کند.
• زن باید به همسرش بگوید: عزیزم از این که دیر کردی، نگرانت شدم. دلم برایت تنگ شده بود.
• مرد باید به همسرش بگوید: عزیزم روز پر کاری داشتی، خدا قوت، من از تو متشکرم.
• باید فرزندان در گوش مادرشان بگویند: چقدر خوب است که تو را داریم مامان.
• باید کسی که دوستش داریم بداند که چقدر با بودنش حال ما را خوب کرده و دوستش داریم.
• و بداند که دوستش داریم ….
• بیاییم در بیان احساساتمان فقیر نباشیم و خساست نکنیم. 

علایم  آلکسی تایمیا

• عدم قابلیت در کنترل تکانه‌ها و هیجانات و درک احساسات
• عصبانیت ناگهانی
• بی‌تفاوتی نسبت به احساسات افراد دیگر
• مشکل داشتن در بیان احساسات
• عدم قابلیت در بیان درست احساسات
• سعی بیش از حد برای فهم عواطف و احساسات افراد دیگر (اما ناموفق)
• حساسیت بالا نسبت به صداها
• پایین بودن آستانه تحمل سختی‌ها (مثلاً ترافیک)
• عدم داشتن توانایی مطلوب در بیان و یا درک بسیاری از احساسات

آلکسی تایمیا تنها به ناتوانی در درک احساسات یا بیان آن‌ها ختم نمی‌شود، بلکه مشکلات عاطفی و روانی بسیاری هم در پی خواهد داشت، علاوه بر این‌ها، این اختلال منجر به ناامیدی فرد مبتلا از زندگی و همچنین اطرافیان از درمان وی خواهد شد.

مرکز روانشناسی و مرکز مشاوره نیلوفرآبی ، خدمات تشخیص و درمان اختلالات روانشناسی را در بالاترین سطح ممکن ارائه می‌دهد.